Case: Beleggen met opbrengst verkoop onderneming.
Cliënt is een succesvolle tweede generatie ondernemer. Hij heeft een mooie onderneming opgebouwd in de logistieke dienstverlening. Bij gebrek aan opvolging (hij heeft met zijn levenspartner geen kinderen gekregen) besluit hij om op zijn 63e levensjaar gebruik te maken van het aanbod van een concurrent om de aandelen van zijn vennootschap en de daaraan verbonden onderneming aan hem te verkopen. Aldus geschiedde. Cliënt ontvangt een miljoenensom.
De zeer exclusief opererende bancaire instelling waarmee cliënt vrijwel zijn gehele ondernemingsbestaan een kredietrelatie heeft onderhouden begeleidt hem ook bij de verkoop van de onderneming.
Het lag dan ook voor de hand dat de bank zou voorstellen om de afdeling Vermogensbeheer van de bank op het geld te laten ‘passen’. Aldus geschiedde.
Het risicoprofiel van cliënt werd vastgesteld op ‘Defensief’. Dat sluit goed aan bij de idee dat cliënt de rest van zijn leven van zijn vermogen moet leven. De tijd om risico te lopen heeft cliënt afgesloten. Rust en genieten, dat is wat hij wil.
De beurs gaat ten tijde van de verkoop van de onderneming echter als een trein. Koersen lopen op en het lijkt alsof iedereen zijn eigen geldpers ter beschikking gesteld heeft gekregen. Cliënt wil hier toch ook aan meedoen en verzoekt zijn vermogensbeheerder hem daarover te adviseren en met concrete voorstellen te komen. Aldus geschiedde.
De bank geeft de klant een schriftelijke waarschuwing dat beleggen in opties uiterst speculatief is en volledig voor rekening en risico van cliënt komt. Ondanks deze waarschuwing faciliteert de bank wel de wens van cliënt. De toegewezen vermogensbeheerder begint rustig maar na verloop van tijd wordt het hele register aan mogelijke optieconstructies opengetrokken. Na een relatief korte periode is het vermogen van cliënt vrijwel geheel ‘opgebrand’. Het voortdurend proberen goed te maken van verliezen heeft alleen maar tot nog meer verliezen geleid. Het laat zich raden wat de impact hiervan is op de gemoedstoestand van cliënt.
Afloop: uit onderzoek blijkt dat de governance/interne controle van de bank zwaar tekort is geschoten. Hoe heeft de bank kunnen toestaan dat een defensieve klant vrijwel volledig in zeer offensieve optie-constructies is gaan beleggen? Ondanks een schriftelijke waarschuwing en de aanwezigheid van een vermogensbeheerovereenkomst die ten grondslag ligt aan de relatie.
Hoewel de bank de mening was toegedaan dat het de uitdrukkelijke wens was van de klant om in opties te gaan beleggen, en de klant dus ‘op de blaren zou moeten zitten’, zag zij toch ook wel in dat de grenzen van redelijkheid en billijkheid, die van een bank wettelijk geëist worden, waren overschreden. Na lang soebatten is een ‘redelijk’ compensatievoorstel aangeboden dat door cliënt is geaccepteerd.